بلاگ
نظام آراستگی 5S چیست
آگوست
نظم و آراستگی 5S می‌تواند به پیشبرد اهداف سازمان‌ها کمک نموده و از بروز اشتباهات تکراری جلوگیری نماید؟
با اجرای نظام آراستگی 5S مدیران می تواند نظم و آراستگی را ساختار یافته در سازمان خود اجرایی نمایند و از مزایای آن بهره‌مند شوند. در این مطلب نظام آراستگی 5S به همراه اصول آن توضیح داده شده است .
نظام آراستگی 5S چیست ؟
مجموعه فعالیت‌هایی است که در قالب یک نظام فرهنگی – مدیریتی صورت می‌گیرد و برای ایجاد و حفظ محیطی سامان یافته، مرتب، پاکیزه، زیبا و دلپذیر، استاندارد و با انضباط برای کار تاکید می‌ورزد.
از گذشته آراستگی در همه جوامع بخصوص ایران ما وجود داشته است اما بصورت نظام‌مند و روشمند نبوده، اولین بار ژاپنی ها بعد از جنگ جهانی دوم، در سال 1985 نظام آراستگی را بصورت نظام‌مند معرفی کردند،ولی ایده اولیه این سیستم، ژاپنی نمی‌باشد.
آنها با الگوبرداری از برخي صنايع آمريكايي و اروپايي و پس از توسعه و سیستماتیک نمودن آن، نظام آراستگی 5S را ارائه نمودند.
فردی بنام سوزوکی در کتاب کایزن عملی، فصلی را به اصول نظام آراستگی به عنوان مبنایی برای بهره‌وری و کایزن معرفی نموده است.
ابتدا نظام آراستگی دارای 3 بند بود که پس از آن به 5 اصل تغییر یافت و نام نظام آراستگی 5S را به خود گرفت.
عبارت پنج اس بر اساس حروف ابتدای پنج واژه ژاپنی انتخاب شده است :
- 1-Seiri ( ساماندهی )
- 2-Seiso ( پاکیزگی )
- 3-Seiton ( نظم و ترتیب )
- 4-Seiketsu ( استانداردسازی )
- 5-Shitsuke (انضباط )
1- ساماندهی
(تفکیک ضروری از غیر ضروری )
عبارت است از شناسایی ابزارهای موردنیاز محل کار، مجموعه گام‌هایی که ما در محل کار مشخص می‌کنیم که چه چیزی باید نگه داشته‌شود و چه چیزی نباید نگه داشته‌شود یا مشخص نماییم که در یک مکان چه ابزاری مورد نیاز است و آنها را از ابزارهایی که مورد نیاز نیست جدا کنیم. هر منطقه کاری فقط باید شامل اقلامی باشد که برای انجام کار در آن منطقه نیاز است.
2- پاکیزگی
( تمیزکاری و نگهداری محیط به‌صورت همواره تمیز )
در دیدگاه 5S پاكیزه‌سازی عبارت است از دور ریختن زوائد از محیط کار و پاكیزه كردن اشیاء از آلودگی‌ها و مواد خارجی می‌باشد.
به عبارت دیگر پیشگیری از كثیفی و پاكیزه نگه داشتن مداوم محیط، اموال و افراد و حذف و یا كنترل آلودگی و یادآوری این نكته كه، محل كار خود را همانند خانه خود بدانید.
3-نظم و ترتیب
(مرتب کردن و مشخص کردن مکان هر وسیله‌ای )
نظم و ترتیب عبارت است قرار دادن اشیاء در مكان‌های مناسب و مرتب به نحوی كه بتوان از آنها به بهترین وجه استفاده كرد. نظم و ترتیب راهی است برای یافتن و بكار بردن اشیای مورد نیاز، بدون انجام جستجوهای بیهوده. هنگامی كه هر چیز با توجه به كاركرد و در نظر گرفتن كیفیت و ایمنی كار در جای مناسب و مشخص قرار داشته باشد، محل كار همواره منظم و مرتب خواهد بود
4- استانداردسازی
(تدوین دستورالعمل ها و استانداردها برای حفظ و تداوم آراستگی )
استانداردسازی عبارت است از كنترل و اصلاح دائمی سازماندهی، نظم، ترتیب و پاكیزگی است. تاكید اصلی در استانداردسازی متوجه مدیریت است كه با استفاده از دستورالعمل‌ها، چك لیست‌های مناسب و استاندارد كردن مقررات با استفاده از نوآوری و خلاقیت، محیط كار را به نحوی استاندارد و كنترل نماید كه همواره همه عوامل با سرعت و دقت لازم مورد استفاده قرار گیرند.
5- انضباط
(فرهنگ سازی برای انجام عادت افراد به انجام صحیح کارها )
انضباط عبارت است از آموزش عادات و توانایی‌هایی جهت انجام یك وظیفه خاص. نكته اصلی در اینجا ایجاد عادات درست به جای عادات نادرست است.
این كار را باید از طریق آموزش شیوه‌های درست انجام كار به افراد و تمرین دادن آنان در این زمینه آغاز نمود. همچنین این تمرین‌ها از طریق وضع مقررات و پیروی جدی از آنها تحقق می‌پذیرد.
در سراسر جهان، سازمان‌ها، مراکز آموزشی،کارخانه‌ها ( ناسا، شرکت تویوتا،ارتش‌های منظم جهان )وجود دارند که با تکیه برنظام آراستگی 5S توانسته‌اند به موفقیت‌های چشم‌گیری دست پیدا کنند.
مطلب نوشتن نامه اداری ،توسط متخصصین سایت گردآوری‌شده است
انتشار مطلب با ذکر نام سایت و آدرس سایت www.isostore.ir بلامانع است.
منبع :
graphicproducts
wikipedia
quality-one
